Çfarë është?
Kanceri i kanalit biliar ekstrahepatik është një sëmundje e rrallë e karakterizuar nga prania e qelizave tumorale në indet e kanalit biliar ekstrahepatik. Kanali biliar lidh mëlçinë dhe tëmthin me zorrën e hollë, veçanërisht duodenin. Pjesa e kanalit biliar jashtë mëlçisë quhet kanal biliar ekstrahepatik. Biliri, apo lëngu i prodhuar nga mëlçia, ka funksionin e tretjes dhe përthithjes së yndyrave, përqendrohet dhe depozitohet në tëmth. Kur ushqimet e gëlltitura arrijnë në zorrë, tëmthi lëshon biliri, i cili rrjedh përmes kanalit biliar në duoden.
Diagnoza
Është thelbësore të shkoni te mjeku i familjes në prani të ndonjë prej simptomave të mëposhtme: verdhëz (lëkura zverdhet), dhimbje barku, temperaturë, kruajtje, barkqitje dhe urinë të errët. Pas vizitës, mjeku përshkruan analizat e gjakut dhe një sërë analizash për të konstatuar praninë e mundshme të një tumori. Këto mund të përfshijnë:
- Ultrazëri
- Tomografia e kompjuterizuar (CT)
- Rezonanca magnetike bërthamore (NMR)
Një tjetër test shumë i dobishëm për diagnostikimin e kësaj sëmundjeje është kolangiopankreatografia retrograde endoskopike (ERCP). Operatori fut një tub të hollë përmes fytit derisa të arrijë në stomak dhe më pas në zorrën e hollë. Në këtë mënyrë, ai mund të vizualizojë organet e brendshme dhe të futë kontrastin në kanalin pankreatik, i cili i lejon atij të shohë rajonin edhe më qartë në rreze X. Ky test gjithashtu lejon vlerësimin e çdo infiltrim të organeve ose nyjeve limfatike përreth. Nëse konstatohet prania e indeve jonormale, mund të kryhet një biopsi, që nënkupton marrjen e lëngut ose indit nga kanali biliar dhe dërgimin e tij në laborator për të kontrolluar praninë e ndonjë qelize tumorale.
Një test tjetër i dobishëm për vendosjen e diagnozës së kancerit të kanalit biliar ekstrahepatik është kolangiografia transhepatike kutane (PTC). Operatori fut një gjilpërë të hollë në mëlçi përmes anës së djathtë dhe përmes saj injekton kontrastin, i cili i lejon atij të vizualizojë më mirë çdo pengesë në rreze X. Gjithashtu është i nevojshëm monitorimi i shënuesve tumoralë CEA dhe CA 19.9. Meqenëse në disa raste është e vështirë të përcaktohet nëse pacienti ka kancer apo ndonjë sëmundje tjetër, operacioni mund të jetë i nevojshëm për të vendosur diagnozën. Në këtë rast, kirurgu bën një prerje në bark dhe eksploron kanalin biliar dhe indet përreth. Nëse zbulon praninë e një tumori që nuk duket se është përhapur në inde të tjera, ai e heq atë duke zgjidhur çdo pengesë që mund të ketë shkaktuar.
Mundësitë e rikuperimit (prognoza) dhe zgjedhja e trajtimit varen nga vendndodhja dhe faza e tumorit, si dhe nga gjendja juaj e përgjithshme shëndetësore.
Faza e sëmundjes
Stadifikimi është i rëndësishëm për zgjedhjen e trajtimit më të përshtatshëm. Kanceri i kanalit biliar ekstrahepatik përkufizohet si:
- I lokalizuar kur tumori është i pranishëm vetëm në vendin e origjinës dhe mund të hiqet kirurgjikisht.
- I paoperueshëm kur nuk është e mundur të hiqet kirurgjikisht i gjithë tumori, i cili mund të jetë përhapur në organet dhe nyjet limfatike afër ose në organe të tjera.
- I përsëritur kur tumori kthehet pas trajtimit. Përsëritja mund të zhvillohet në të njëjtin vend si tumori primar ose në një organ tjetër.
Trajtimi sipas fazes
Zgjedhja e terapisë varet nga vendndodhja dhe stadi i tumorit, mosha dhe gjendja e përgjithshme e pacientit.
Specialisti mund të propozojë trajtimin standard për shkak të efektivitetit të tij, të konfirmuar nga përvojat e mëparshme, ose studimet klinike. Terapia standarde nuk funksionon njëjtë për të gjithë pacientët dhe ndonjëherë ka më shumë efekte anësore sesa mund të mendoni. Për këtë arsye, kryhen studime klinike për të identifikuar mënyra më efektive të trajtimit, bazuar në informacionet më aktuale të disponueshme.
Kanceri i lokalizuar i kanalit biliar ekstrahepatik
Opsionet e trajtimit janë si më poshtë:
- Kirurgji për heqjen e tumorit
- Kirurgji për heqjen e tumorit e ndjekur nga kimioterapia
- Kirurgji për heqjen e tumorit e ndjekur nga radioterapia e jashtme
- Kirurgji për heqjen e tumorit e ndjekur nga kimioterapia dhe radioterapia e jashtme (në këtë rast inkurajohet pjesëmarrja në studime eksperimentale)
Kanceri i paoperueshëm i kanalit biliar ekstrahepatik
Opsionet e trajtimit janë si më poshtë:
- Kimioterapia
- Kimioterapia dhe radioterapia
- Kirurgji ose procedura të tjera për të anashkaluar obstruksionin e kanalit biliar
- Kirurgji ose procedura të tjera për të anashkaluar obstruksionin e kanalit biliar të ndjekur nga radioterapia e jashtme ose intrakavitare
Kanceri i përsëritur i kanalit biliar ekstrahepatik
Trajtimi varet nga shumë faktorë, duke përfshirë vendndodhjen ku përsëritet tumori dhe llojin e trajtimit të mëparshëm. Opsionet e trajtimit janë si më poshtë:
- Kimioterapia
- Kirurgji (numër i kufizuar pacientësh)
- Stentë ose drenazh biliar për qëllime paliative, për të lehtësuar simptomat
- Pjesëmarrja në studime klinike që testojnë efektivitetin e barnave të reja të kimioterapisë ose barnave biologjike të synuara.